Schemat opisany przez Panią dr Dagmarę Szymkowicz-Kudełko, wykonującą zabiegi metodą SAS w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie.
Aktualizacja maj 2022
Przed przyjazdem do CZD proszę o zapoznanie się z listą rzeczy do zabrania. Lista przygotowana przez Rodziców
Dzień 1:
-
- Przybycie na Izbę Przyjęć CZD. Do Szpitala zgłaszacie się o ustalonej godzinie przyjęcia, o której jesteście informowani z reguły kilka dni wcześniej, podczas rozmowy telefonicznej z paniami sekretarkami. To co jest ważne, zgłaszacie się zdrowi. Każda infekcja dróg oddechowych, gorączka, powoduje, że nie zostaniecie przyjęci w planowanym terminie.
- Przyjęcie do oddziału. W Izbie Przyjęć pojawi się po Was opiekunka, która poprowadzi do konkretnej sali w naszym oddziale na 5 piętrze w budynku E. Po zaaklimatyzowaniu się i rozeznaniu z układem pomieszczeń panie pielęgniarki przystąpią do pobrania wymazów epidemiologicznych w kierunku nosicielstwa tzw patogenów alarmowych. Patogeny najbardziej zjadliwe powodują wdrożenie zasad izolacji.
- Sytuacja pandemiczna. Obecnie nie wykonujemy już wymazów w kierunku covid-19. Obowiązuje nas noszenie maseczek ochronnych, przebywanie jednego opiekuna z dzieckiem na sali (podczas pobytu można się zamieniać w opiece nad maleństwem). Rodzic pozostaje przy dziecku 24 godziny w oddziale, może wychodzić poza szpital celem zakupów.
- Badania laboratoryjne. Pielęgniarki pobierają krew na badania, które wymagane są do bezpiecznego przeprowadzenia zabiegu. W przypadku, gdy z przyczyn logistycznych wystąpi odroczenie terminu zabiegu, pielęgniarki będą zobowiązane do pobrania ponownie krwi na tzw. krzyżówkę, która pozwoli na bezpiecznie przetoczenie KKCz, ale ważna jest tylko 48 godzin.
- Pomiary głowy w pracowni antropometrycznej. Jednak od czasu korzystania z wizualizacji 3D z użyciem skanera na sali operacyjnej odchodzimy od badań antropometrycznych.
- Rozmowa o zabiegu. Rozmowa odbywa się z neurochirurgiem, jej celem jest omówienie istoty zabiegu, jego następstw i ewentualnych możliwych powikłań. Po wyjaśnieniu wszystkich wątpliwości podpisujecie zgody na zabieg (chirurgiczną, na przetoczenie krwi). Dzięki istnieniu grupy na Facebooku coraz cześciej rodzice wiedzą na czym polega zabieg.
- Rozmowa o znieczuleniu. Odwiedza Was też anestezjolog, który wyjaśni sposób znieczulenia, wspólnie wypełniacie i podpisujecie zgodę na znieczulenie. Poinformuje Was też, od której zaleca by dziecko było na czczo w dniu zabiegu. Warto znać te odstępy czasowe: do 2 godzin przed zabiegiem możemy niemowlę poić wodą, do 4 godzin przed – karmić piersią a do 6 godzin przed możemy karmić mlekiem modyfikowanym lub innym posiłkiem lekkostrawnym.

Dzień 2 – zabieg:
- Przygotowania poranne. Rano należy wykąpać dziecko w płynie antyseptycznym, który dostaniecie od personelu, wtedy też golimy włosy, przebieramy maluszka w odzież medyczną (wiązaną na troczki i zapinaną na napy koszulkę).
- Transport do Sali Przygotowań Bloku Operacyjnego. Do sali przygotowań bloku operacyjnego (1 piętro, linia czerwona pieszego metra w CZD) podążamy w obstawie pielęgniarskiej. Personel bloku sprawdza dokumenty medyczne a anestezjolog z zespołem zabiera pacjenta na dedykowaną salę operacyjną.
- Zabieg: Podczas jego trwania możecie pozostać przed blokiem operacyjnym lub wrócić na salę do oddziału.
- 1 etap leczenia SAS: po zakończonym zabiegu maluszek transportowany jest w obstawie lekarskiej do Oddziału Intensywnej Terapii. Tam przebywa prawie dobę. Można go odwiedzać w wyznaczonym czasie.
- 2 etap leczenia SAS: po zakończonym zabiegu maluszek na własnym oddechu opuszcza salę operacyjną a dalsze monitorowanie jego parametrów odbywa się w Sali Wybudzeń w towarzystwie rodzica. Po pozytywnej ocenie anestezjologicznej wracacie do oddziału neurochirurgicznego.


Dzień 3:
- 1 etap leczenia SAS: powrót do oddziału. Karmienie rozpoczynamy od razu, mniejszymi porcjami mleka niż zazwyczaj, ale z większą częstotliwością.
- Maluszek będzie posiadał kilka założonych wkłuć (wenflonów zwanych potocznie motylkami). Służą do nawadniania w przypadku wymiotów i podania silniejszych leków przeciwbólowych.
- Opieka nad maluszkiem wygląda podobnie jak w domu (przytulamy, oklepujemy po zakończeniu karmienia, wozimy w wózku po oddziale).
- Po zabiegu pojawi się na głowie opuchlizna, która najczęściej po kilku dniach ulega samoistnemu wchłonięciu.
- Personel medyczny zmienia w Waszej obecności opatrunek z oceną gojenia rany.
- 2 etap leczenia SAS: po zmianie opatrunku i omówieniu zaleceń z karty informacyjnej z lekarzem możecie bezpiecznie wrócić do domu.
Dzień 4 – 1 etap leczenia SAS:
- Wracamy do domowego schematu karmienia
- Układamy maluszka do snu w sposób dla niego komfortowy (na brzuszku, plecach czy na boku), możemy usypiać na rękach lub w chuście
- Smarujemy powieki maścią ze świetlikiem, jeśli są opuchnięte.
Dzień 5 – 1 etap leczenia SAS:
- Przed wypisem do domu czytamy zalecenia w karcie informacyjnej,
- Pielęgniarka zmienia opatrunek, jeśli jego poprzednia zmiana była 2 dni temu, informuje jakie produkty należy kupić w aptece, by w sposób aseptyczny zmieniać opatrunek w domu.

Schemat pobytu podczas COVID – NIEAKTUALNE
Dzień 1:
- przyjęcie po ujemnym triażu w kierunku COVID na Izbę Przyjęć o godzinie wyznaczonej i podanej przez sekretariat w rozmowie telefonicznej.
- pobranie wymazów epidemiologicznych.
- zaznajomienie się z układem oddziału, zasadami na oddziale.
Dzień 2:
- rano pobranie wymazu w kierunku COVID – nam wystarczy ujemny triaż izbowy, do zabiegu, głównie intubacji, jako procedury z udziałem aerozolu, wymagany jest ujemny wynik w kierunku COVID. W przypadku wyniku dodatniego – pacjent przekazywany jest do szpitala jednoimiennego celem leczenia a procedura zabiegowa odraczana jest w czasie do całkowitego wyzdrowienia (Od marca nie zdarzyła się jeszcze taka sytuacja).
- pobranie różnych badań laboratoryjnych, łącznie z grupa krwi, celem przygotowania do działania operacyjnego.
- wizyta w zakładzie antropometrii celem wymiarów głowy i całego ciała przed wdrożeniem leczenia.
- rozmowa ze mną – gdy przyjęcie w ciągu tygodnia lub z lekarzem dyżurnym – przyjęcie w weekend, podpisanie zgód na leczenie operacyjne. Od jakiegoś czasu, dzięki opisanej procedurze leczenia i istnieniu grupy na Facebooku najczęściej spotykam się ze stwierdzeniem ze strony rodziców, że nie trzeba omawiać sposobu leczenia, bo to już wiedzą i tylko mają kilka pytań organizacyjnych. Dla mnie jest to informacja zwrotna, że omawianie takich rzeczy na forum ma sens
- dalszą opiekę nad maluszkiem i rodzicem przejmują pielęgniarki, które wytłumaczą jak przygotować maluszka do działań, które będą się odbywać w kolejnym dniu.
- w tym dniu odwiedza Was też lekarz anestezjolog. Warto się go dopytać kiedy można nakarmić dziecko przez zabiegiem.
- Zasada karmienia przed zabiegiem jest prosta. Do 2 godzin przed możemy dopajać wodą, do 4 godzin przed możemy karmić piersią, do 6 godzin przed możemy karmić mieszanką sztuczną lub innymi posiłkami.

Dzień 3:
- wielki dzień dla Nas.
- po telefonie z Sali Przygotowań i Wybudzeń Bloku Operacyjnego maluszek w towarzystwie pielęgniarek i mamy jest przekazywany do sali, gdzie ze względów epidemiologicznych wchodzą z nim tylko pielęgniarki. Po przekazaniu wszyscy wracają na oddział.
- po zakończonym zabiegu maluszek przekazywany jest bezpośrednio do Oddziału Pooperacyjnego, gdzie powoli będzie dochodził do siebie. Na ten oddział można wejść, ale nie ma możliwości pozostania w nim do rana. W noc, gdy maluszek pozostaje na tym oddziale, mama ma zapewniony nocleg w Oddziale Neurochirurgii lub w hotelu.
- w czasie pobytu można się zgodzić na karmienie maluszka butelką, ale nie jest to wymóg obowiązkowy – nie każdy maluszek potrafi korzystać z butelki. Można donieść własne, specjalistyczne mleko.
Dzień 4:
- maluszek wraca na górę do Oddziału Neurochirurgii. Może być karmiony piersią od razu, choć radzimy zmniejszyć na początku porcje a karmić częściej. W przypadku karmienia mlekiem modyfikowanym, na początku zalecamy pojenie 50-100 ml wodą przegotowaną, w przypadku braku wymiotów po spożyciu wody, można pół godziny później zacząć karmienie mieszanką, ale też mniejszymi porcjami nich dotychczas a częściej.
- maluszek będzie miał 2-3 motylki (wenflony) założone po zabiegu, tą drogą będziemy podawać silniejsze leki przeciwbólowe.
- na główce będzie miał plaster, chroniący miejsce po zabiegu.
- może troszeczkę spuchnąć, ale to przemijająco, w ciągu 1-2 dni pozbędzie się balastu płynów z zabiegu i oddziału pooperacyjnego.
- maluszka można podnosić do odbijania.
Dzień 5:
- karmimy już porcjami jak przed zabiegiem.
- możemy kłaść na brzuszku, na bokach, na pleckach.
- możemy maluszka nosić na rękach.
- opuchlizny powiek możemy smarować maścią ze świetlikiem – szybciej będą schodzić.
Dzień 6:
- postępujemy podobnie jak w dniu poprzednim.
- traktujemy maluszka jak przed leczeniem. Wdrażamy rytuały dnia jakie stosowaliśmy w domu, dzięki temu będzie spokojniejszy i przyjaźnie nastawiony do wszystkich


Dzień 7:
- omówienie zaleceń do domu. Czasami omawiamy zalecenia wcześniej. To czas na ostatnie pytania
- pielęgniarka opatrunkowa poinstruuje jak opiekować się raną po wyjściu, co stosować do przemywania i pielęgnacji. Może to omówić również kilka dni wcześniej.
- najczęściej wypis do domu – jeżeli jest to weekend, a ja nie ma w tym czasie dyżuru, przekładamy wypis na poniedziałek rano – zawsze wole się upewnić, czy rodzice wszystko wiedzą.
Szwy po pierwszym etapie trzymamy do 14 dni.
Po zdjęciu szwów (u nas lub w rejonie) wietrzymy, całą głowę możemy moczyć po 7 dniach od zdjęcia szwów.
W sezonie letnim chronimy ranę przed słońcem – może zbrązowieć.
Na siniaki lub zasinienia stosujemy maść z heparyną.